Còn ăn thịt chó thì còn cướp chó

Những con chó cảnh được cả gia đình yêu quý và coi là đứa con út được cưng nhất trong nhà - vẫn luôn phải đối mặt với nguy cơ bị bắt trộm. Chỉ khác là giá trị chó cảnh cao quá (vài triệu đến hàng chục, hàng trăm triệu đồng) nên trộm chó ở thị thành bắt về bán cho người khác hoặc chờ chủ đến chuộc. Trên các trang web của Hội những ý trung nhân chó Hà Nội hay Sài Gòn, hầu như chẳng mấy ngày không có tin báo mất chó cưng và hàng chục lời chỉ vẽ cụ thể đến tận nhà những đầu nậu chó có địa chỉ rõ ràng để chuộc lại. Đặc biệt lời khuyên được nhiều người tâm đầu ý hợp nhất là người chủ chó một mực nên ở ngoài, để người khác vào thương thảo. Là vì nhiều trường hợp người chủ thương chó cưng quá, tìm gặp được, thấy chó bị nhốt trong lồng òa ra khóc, chó thì thấy chủ mừng quá kêu lên nhảy tưng tưng, thế là bị bọn lò chó bóp chẹt. Có người đã phải trả gấp 10 lần giá chuộc chó bình thường để mang cún cưng về, nếu không - chúng dọa - sẽ mang đi thịt sớm. Ai đã chứng kiến những đứa trẻ thơ cái của mình bỏ ăn, ngơ ngác, ngồi đâu khóc đó, ngủ mơ cũng chảy nước mắt... Khi con chó hằng ngày chơi đùa cùng chúng bị bắt mất, sẽ hiểu tại sao có những phát ngôn đến mức: "Đứa nào bắt chó của tao, tao giết". Đây kiên cố là câu nói phóng đại hết mức kiểu "giận mất khôn", nhưng người nói chừng như chỉ có cách đó mới biểu lộ hết nỗi tức giận với những người ăn thịt chó mà trong mắt họ "chỉ biết ăn ăn ăn, bất cứ thứ gì cũng quy thành đồ ăn cho được". Và khi những kẻ dùng súng bắn thẳng vào đồng loại của mình để cướp bằng được một con chó thì với chúng mạng người có còn quý hơn chó không, thưa các bạn? Đã có ai mang dao, mã tấu, chĩa sắt có phóng điện, súng tự chế... Để đi trộm bò, gà, heo... Chưa? Đã có kẻ trộm bò, gà, heo... Nào bị cả làng căm phẫn xông ra đánh đến chết chưa? Đã có kẻ nào trộm bò, gà, heo... Mà khi bắt được người ta đã đánh đến chết còn đổ xăng đốt cháy cả xác chưa? Lý lẽ thường ngày của người ăn thịt chó là: thịt gì cũng là thịt, tại sao heo gà bò ăn được mà chó lại không ăn được? Người Hồi giáo không ăn thịt heo, Ấn giáo không ăn bò, cũng chỉ là quan niệm và thị hiếu, vì sao dùng quan niệm và thị hiếu của người này để áp chế người khác? Rồi thì phân tách mạng chó với mạng người mạng nào quý hơn, và tranh biện, chứng dẫn hàng buổi. Những tranh luận này ấu trĩ quá. Cố nhiên chẳng có sinh mạng nào quý bằng nhân mạng cả, tốn chi thời kì chứng minh cái lẽ hiển nhiên ấy. Nhưng cũng rất khập khiễng khi so sánh tình cảm của người nuôi chó với nuôi heo nuôi gà. Đã có ai bị mất một con heo, thậm chí một con bò mà cả nhà thì thờ thẫn, trẻ em thì thiếu gì khóc mãi đòi mẹ "mang em về cho con" chưa? Có ai nuôi một con heo hay con gà để tâm tình hủ hỉ với nó, chiều chiều về thấy nó lao ra đón là bao ưu phiền nhẹ bớt, như người ta vẫn dành thời gian chơi với con chó cưng chưa? Có ai mua heo để tặng cho một đứa trẻ làm quà sinh nhật nó không? Và khi những kẻ dùng súng bắn thẳng vào đồng loại của mình để cướp bằng được một con chó thì với chúng mạng người có còn quý hơn chó không, thưa các bạn? Đã có ai mang dao, mã tấu, chĩa sắt có phóng điện, súng tự chế... Để đi trộm bò, gà, heo... Chưa? Đã có kẻ trộm bò, gà, heo... Nào bị cả làng căm phẫn xông ra đánh đến chết chưa? Đã có kẻ nào trộm bò, gà, heo... Mà khi bắt được người ta đã đánh đến chết còn đổ xăng đốt cháy cả thây chưa? Những căm phẫn ấy đã vượt ngưỡng, là sai trái, là vi bất hợp pháp luật, kiên cố sẽ bị trừng trị. Nhưng cũng chắc chắn là chẳng ai chỉ vì mất mươi mười lăm ký thịt - dù là thịt chó đi nữa - nhưng hành xử liều lĩnh đến mức ấy. Nguyên nhân sâu xa của hành vi cực đoan đó, như đã nói, xuất phát từ tình cảm với con chó xáp một phần, phần nhiều hơn là nỗi lo sợ bất an khi ăn cướp lộng hành. Luận bàn cùng một số luật sư, quan toà, tôi nhận được quan điểm thống nhất rằng trong nhiều trường hợp (trộm chó đánh chủ, dùng vũ lực để đe dọa người chủ nhằm bắt chó bằng được..) Thì hành vi đánh cắp ban đầu đã chuyển hóa thành tội cướp, với hình phạt rất cao. Và lại nói về ăn. Nếu không có người ăn thịt chó thì trộm chó - cướp chó bán cho ai? Nếu không có những người xem ăn thịt chó là một thứ "văn hóa ẩm thực đặc sắc" của Việt Nam thì bọn trộm chó - cướp chó cũng bị thu hẹp một khoảnh đất hành nghề.... Ở nhiều nước, từ lâu chó được nuôi để chữa bệnh cho trẻ tự kỷ, giúp đỡ người khuyết tật, làm cảnh khuyển (chó cảnh sát), kéo xe... Nghĩa là dùng các đặc điểm có lợi của loài chó để trợ giúp loài người. Còn ở nước ta, lạ thay, nhiều người vào nhà hàng gọi món ăn đầy bàn để tính tiền nhiều cho sang chảnh, đi ăn buffet nhiều người bưng về bàn thừa thãi nghẹn họng ăn không hết... Nhưng cùng lúc đó vẫn nhìn con chó bằng con mắt đói khát thiết. Đấy có phải là một triệu chứng của căn bệnh cuồng ăn chăng? Nhưng ăn thịt chó tiềm tàng nhiều nguy hiểm cho sức khỏe. Không biết bao nhiêu người trong số họ đã đọc bài báo của thầy thuốc Trần Nguyên Giáp cách đây không lâu? Tôi xin trích một đoạn: "Việc lây nhiễm sán dãi chó và ấu trùng sán dãi chó (Toxocara canis) cực kỳ hiểm nguy. Tại mắt, chúng gây mù. Tại não, dây tâm thần chúng chèn ép gây chứng điên loạn. Tại gan, lách, ấu trùng tạo nhiều u nang làm cho các cơ quan này suy yếu hoặc làm người bệnh tử vong do nhiễm trùng (...) Dư lượng vắc xin trong thịt chó (theo biểu đồ tích lũy) trong một con chó nhà được tiêm phòng dại từ ba đến bốn tuổi đủ sức gây yếu, liệt tâm thần trung ương người ăn theo thời kì". Thông báo trên có nhẽ sẽ giúp các giáo đồ thịt chó cân nhắc khi cơn nghiện nổi lên. Nhất trí với thầy thuốc Trần Nguyên Giáp, tôi cho rằng ăn thịt chó chẳng phải là tinh hoa văn hóa ẩm thực gì gớm ghê cả. Nó chẳng qua chỉ là nếp ăn uống của một số người Việt mà thôi. Hiện nhiều người cũng đã bỏ nếp này. Còn tôi, hiện tôi chẳng thể nào nhìn thấy chữ "thịt chó" mà không thấy hiện lên trước mắt hình ảnh khủng khiếp của cái xác kẻ trộm chó vô danh bị đốt cháy đen thui. Hoàng Xuân* * Bài viết diễn tả văn phong và góc nhìn của tác giả, là người viết báo đang sống và làm việc tại TP.HCM