Từ U23 đến The Vissai Ninh Bình: Khi đồng bạc đá bạt sân cỏ

Xét về hành vi bán độ, mánh lới là khá tương đồng. Với U23 ngày trước, cơ quan tiến hành tố tụng xác định, các bị cáo Lê Quốc Vượng, Trương Tấn Hải, Phạm Văn Quyến, Huỳnh Quốc Anh, Lê Bật Hiếu, Châu Lê Phước Vĩnh, Lê Văn Trương, Trần Hải Lâm đã theo lời rủ rê của Lê Quốc Vượng để nhận lời bán độ. Vì mục đích vụ lợi, các bị cáo đã cùng bàn bạc dàn xếp tỷ số thắng xa rời một bàn (1-0) trong trận đấu giữa đội tuyển bóng đá U23 Việt Nam với U23 Myanmar tại Philippines để lấy tiền dàn xếp tỷ số và tiền cược với tổng số tiền 490 triệu đồng. Tại phiên tòa ngày đó, chủ tọa nhận định: “Hành vi của các bị cáo rất nghiêm trọng, trực tiếp xâm phạm đến trật tự công cộng, gây bất bình lớn trong xã hội, ảnh hưởng lớn đến nền bóng đá nước nhà”. Vụ bán độ ở CLB Xi măng The Vissai Ninh Bình Ninh Bình một lần nữa làm nóng làng túc cầu. Xét soi với vụ bán độ ở đội Xi măng The Vissai Ninh Bình, mánh khoé cũng hao hao vậy. Phải trước đây, Lê Quốc Vượng “cầm trịch” vụ bán độ thì nay, CQĐT xác định, cầu thủ tiền vệ mang áo số 21 là Trần Mạnh Dũng đã gặp gỡ các cầu thủ để thảo luận, thống nhất việc bán độ. Về hình thức cá độ của các đối tượng có vẻ văn từ hơn khi cá “tài ba hòa”, tức thị dựa trên tổng tỷ số trận đấu, nếu có dưới 3 bàn thắng thì thua cá độ, nếu có 3 bàn thắng thì hòa - không phải trả tiền cá độ, nếu có từ 4 bàn thắng trở lên thì thắng cá độ, không phân biệt đội nào thắng, thua. Trong khi đó, về quy mô đặt kèo lần này lên tới 2 tỷ đồng, so với kèo 490 triệu đồng hồi năm 2005. Điểm nữa, quan niệm của các tuyển thủ dự cá độ vẫn giống như lứa đàn anh ngày trước: cá độ nhưng vẫn đảm bảo đem về kết quả chiến thắng của trận đấu trước đối thủ, tức là vừa được tiền, lại vẫn bảo đảm kết quả thắng để “giữ màu cờ sắc áo”! bản tính, chiếu theo luật thì đã bán độ là bất hợp pháp, bất luận kèo thắng hay thua, còn dư luận cuồng nộ trước thái độ đóng kịch của cầu thủ, chính họ đã xí gạt tình ái bóng đá của hàng triệu người. Tôi nhớ sắc mặt thất thần của “thần đồng” bóng đá Văn Quyến khi nghe tòa tuyên phạt, chỉ trong phút giây, Quyến từ đỉnh cao chói lọi rơi thẳng đứng xuống vực sâu. Trong lời sau cùng, danh thủ Quyến rút từ túi áo một văn bản đã chuẩn bị sẵn, ngước nhìn chủ tọa rồi ngập ngừng đọc: “ Tôi và các bạn đã phạm tội, nhưng chúng tôi thỏa thuận chỉ đá thắng chứ không đá thua ”. Ngày đó Quyến và những thế hệ U23 trước đã quan niệm “đá thắng chứ không đá thua” và mới rồi, nhiều tuyển thủ Ninh Bình cũng làm theo cái cách thắng chứ không thua khi dẫn đội Kelantan với tỉ số 3-2 ngay trên đất Malaysia. Nhưng hãy nhớ những gì Văn Quyến trải lòng trước tòa ngày đó để thấy được bài học sát sườn cho những lứa tuyển thủ sau này. Vượt qua án phạt, Văn Quyến vẫn cụ theo đuổi nghiệp sân cỏ nhưng ánh hào quang chỉ còn quá vãng. Quyến nói: “ Tôi cùng các bạn đến với sự nghiệp cầu thủ với mỗi người ở tình cảnh khác nhau… Trong một môi trường như vậy, với một ít thành tích cá nhân chủ nghĩa đạt được, tuổi đời tôi còn quá trẻ cùng với sự nông nổi đã đẩy tôi cùng các bạn sa ngã. Sa ngã lớn nhất chính là việc ngày bữa nay đưa tôi và các bạn đến trước vành móng ngựa. Tôi không ngụy biện nhưng giá như tôi cùng các bạn được quan tâm và giáo dục tốt hơn thì có nhẽ điều đáng tiếc này đã không xảy ra. Hơn 4 tháng tạm giam, hơn 1 năm không được đá bóng. Gia đình, người ngưỡng mộ đã lên án, giáo dục tôi và các bạn. Đây chính là bản án ngoài tòa án mà tôi và các bạn phải gánh chịu. Hôm nay, thời kì đã làm cho tôi trưởng thành và chín chắn hơn. Trước vành móng ngựa tôi và các bạn chân tình hối cải.... Kính mong HĐXX công tâm coi xét, cho tôi và các bạn có dịp trở lại với bóng đá vì đó là nghề nghiệp mà tôi theo đuổi suốt đời của tuổi xanh. Nhất định chúng tôi sẽ đoái công chuộc tội. Mong xã hội và HĐXX hãy mở cho chúng tôi một con đường tiến về phía trước ”. Quyến đã nói như vậy, và Quyến cũng đã thực hành những điều mình nói. Dẫu vậy, sự nắm trên sân cỏ chỉ còn những bước hụt hơi, Quyến xuống dốc trên nhiều bình diện, chẳng thể níu kéo ánh vinh quanh một thời. Hôm dư luận nổ tin hơn 10 tuyển thủ Xi măng The Vissai Ninh Bình bán độ, tôi băn khoăn đến cái tên Văn Quyến. Nếu một lần nữa nhúng chàm, Quyến biến lời hứa ngày trước thành trò lố. Tuy nhiên, đứng mừng là Quyến không có tên trong danh sách “đen” mà CQĐT đã công bố, Quyến cũng không đá chính trong trận đấu này. Vụ án với U23 ngày ấy đã khép lại nhưng vết nhơ trong bóng đá thì vẫn khó gột rửa. Nhưng cái chính là bài học nhãn tiền cho các tuyển thủ về bóng đá và tiền bạc. Bản chất của cá độ là vì tiền, vì vị lợi. Cái để ngụy biện “đá thắng chứ không đá thua” vốn đã được các bị cáo ngày trước vịn vào gượng nhẹ hiện thời, nó vẫn tiếp kiến tái tạo. Ở góc độ tâm lý, cá tính của tuổi trẻ, điều ấy nhiều khi khó tránh nếu không có đủ một bản lĩnh thực sự, nhất là khi với tư cách một thành viên đội bóng, một tuyển thủ mà nhìn trước ngó sau thì các vị trí đá với mình đã nhận cá độ, ẵm tiền rồi. Nói thế là bởi như vụ việc ở Vissai Ninh Bình, một đội bóng hơn 20 cầu thủ, một trận đấu thì chỉ 11 tuyển thủ đá chính với tối đa 3 sự thay người, vị chi chỉ có 14. Vậy mà đã có những 11 người nhận tiền. Rõ ràng, đồng bạc đã thổi bạt vào sân cỏ, trở nên hành vi có tổ chức và những cầu thủ đá trên sân chỉ là những diễn viên hài kịch sân khấu. Khán giả không biết mình bị lừa, vẫn ráo rốt dõi theo quả bóng. Đấy là thảm kịch. Hiện, hồ sơ ban sơ đã rõ, những ai nhận tiền và nhận bao lăm cũng đã rõ, người nhiều nhất 85 triệu, ít cũng đã bỏ túi 15 triệu đồng. Các cầu thủ tham dự bán độ đã tạm nghỉ đấu bóng và CQĐT cũng chưa ra quyết định tố tụng nào. Đối chiếu quy định tại Điều 248 của Bộ luật hình sự thì vụ việc này đã rõ dấu hiệu hình sự. Theo Nghị quyết của Hội đồng quan toà TAND vô thượng hướng dẫn ứng dụng một số quy định tại Điều 248 và Điều 249 của Bộ luật Hình sự thì đánh bạc trái phép là hành vi đánh bạc được thực hiện dưới bất kỳ hình thức nào với mục đích được thua bằng tiền hay hiện vật mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép nhưng thực hành không đúng với quy định trong giấy phép được cấp. Mức đánh bạc khởi điểm chịu bổn phận hình sự là 2 triệu đồng (hoặc dưới nhưng đã bị xử lý hành chính). Nếu phạm tội có tính chất chuyên nghiệp; tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc có giá trị từ 50 triệu đồng trở lên; tái phạm hiểm nguy thì mức phạt tối đa lên tới 7 năm tù. Trong khi đó, về hành vi tổ chức đánh bạc, theo quyết nghị nói trên thì định lượng “thu lợi bất chính lớn, rất lớn hoặc đặc biệt lớn” được xác định như sau: Thu lợi bất chính từ 10.000.000 đồng đến dưới 30.000.000 đồng là thu lợi bất chính lớn; thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 90.000.000 đồng là thu lợi bất chính rất lớn; thu lợi bất chính từ 90.000.000 đồng trở lên là thu lợi bất chính đặc biệt lớn. Như vậy, hành vi bán độ mức 2 tỉ đồng (đã nhận thắng kèo 800 triệu đồng), người nhận nhiều nhất là 85 triệu đồng... Thì hành vi nói trên đã nằm ở khung tăng nặng của điều luật “tội đánh bạc”. Vụ này tương tự vụ án đối với U23 ở Sea games 23 năm 2005, bởi thế việc xử lý có cơ sở để đối chứng. Với hành vi bán độ bóng đá, việc làm nghiêm để răn đe là cần thiết nhằm tránh những vết xe đổ làm hỏng cả một nền bóng đá. Bất luận nước nào, để bán độ tràn lan thì không thể phát triển bóng đá. Một mặt, việc xử lý đảm bảo tính công bằng giữa vụ này với các đàn anh U23 năm 2005. Ở điểm này cũng cần cân nhắc yếu tố lý và tình. Xử nghiêm theo luật nhưng không có nghĩa đóng cửa với các cầu thủ, phải họ biết ân hận, nhận sai trái để làm lại. Xin chứng dẫn phiên tòa xử những bị cáo là tuyển thủ U23 ngày trước để thấy điểm này. Quốc Vượng, Trương Tấn Hải bị xử phạt nặng bởi tòa khẳng định, các bị cáo giữ vai trò chủ mưu, song song khai báo không thành khẩn. Còn các cầu thủ khác được hưởng án treo. Tòa đánh giá: Các bị cáo đã chân thực và đích thực tỏ thái độ cải hối, đồng thời đã có nhiều thành tích đóng góp, cùng đội bóng đoạt nhiều huy chương, được cơ quan địa phương và trung ương tặng bằng khen; phạm tội lần đầu, phần nhiều thuộc thành phần cần lao nghèo; trình độ học vấn thấp…Ông Hồ Văn Chiêm – Giám đốc điều hành CLB Sông Lam Nghệ An khi đó đã giãi tỏ ý kiến về vụ án cũng như về hai thành viên của CLB này là Lê Quốc Vượng và Phạm Văn Quyến: “Các em dự đội bóng trong lúc còn quá trẻ, chưa kịp trang bị nhiều kiến thức luật pháp. Điều này đã khiến Vượng, Quyến cùng các em ngồi ở đây không lường trước được hậu quả trước sức cám dỗ của đồng tiền. Mong muốn của CLB, HĐXX hãy coi xét khoan dung, giảm nhẹ án, để các cổ vũ có dịp được học tập và giáo dục một cách nghiêm khắc nhằm lập công chuộc tội”. Ngóng các nhân tố giảm nhẹ như vậy, nhưng các vụ bán độ bóng đá không những phạm luật mà còn gây ô danh cả nền bóng đá, đẩy môn túc cầu vào sự lụn bại, đồng thời hành vi cá độ còn gạt gẫm chính lòng tin người ngưỡng mộ, gây cuồng nộ lớn trong dư luận. Vì thế, cần một phán quyết đủ răn đe để đề phòng chung. “ Sa ngã lớn nhất chính là việc ngày bữa nay đưa tôi và các bạn đến trước vành móng ngựa. Tôi không ngụy biện nhưng ví tôi cùng các bạn được quan tâm và giáo dục tốt hơn thì có lẽ điều đáng tiếc này đã không xảy ra…” ( lời sau rốt trước tòa của Văn Quyến ).